Nilgün AŞKAR SES Hatay Şube Hukuk Sekreteri: Sağlık Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği Ağustos ayında resmi gazetede yayınlanmıştır. Yönetmelik, işkolu emekçilerinin ve örgütlerinin görüşleri alınmadan birkaç bürokratın insiyatifi ile hazırlanmıştır. Sonuç olarak bu yönetmelik ile bir kere daha sağlık emekçileri emekliliğe yansımayan ve daha çok çalışmaya bağlanan teşvik adlı ek bir ödemeye mahkum edilmiştir.  Dahası verilen teşvik ödemleri çalışanlar arasındaki maaş farkında uçurum yaratarak emekçiler arasındaki iş barışına bir darbe daha indirmiş, eşit işe eşit ücret anlayışına da aykırı bir durum ortaya çıkarmıştır.  

Bu yönetmelik ile bütünlüklü sunulan sağlık hizmeti  sanki her bir emekçinin verdiği hizmet faklı değerdeymiş gibi görülmüş, kimine az kimine çok teşvik verilirken bazılarına da hiç teşvik ödemesi yapılmamıştır. Örneğin hizmetli, memur, şoför, aşçı, veri hazırlamacı, idari görevli memurlar ve teknisyenler ya hiç teşvik ödemesi almıyor ya da dikkate alınmayacak düzeyde düşük teşvik alıyorlar. Diğer yandan teşvik ödemesi, alan hemşire ve dengi lisans mezunlarına da oldukça düşük miktarda yansıtmaktadır.  

Oysa sağlık hizmeti kayıt memurundan, güvenlik görevlisine, hizmetlisinden, teknisyenine, hemşiresinden doktoruna kadar herkesin emeğinin olduğu bütünlüklü bir hizmettir. Birilerin daha fazla birilerinin daha az teşvik edilmesi çalışanlar arasındaki olumlu ilişkileri ve dayanışmayı bozmakta, ben daha önemli işler yapıyorum o daha fazla yapıyor gibi performansa dayalı olumsuz değerlendirmelere yol açmakta çatışmaları arttırmaktadır.  

Ayrıca bu yönetmelikle aynı işi farklı kurumlarda yapan sağlık emekçilerinin aldığı teşvik ödemeleri arasında da büyük farklar oluşmuş, bu da kurumlar arasında bir hiyerarşi olduğu algısına yol açmıştır. Sanki tedavi edici hizmet sunan hastaneler, koruyucu hizmet sunan ve sağlığın planlandığı kurumlardan daha önemli-kıymetli bir hizmet sunuyormuş gibi ödeme yapılmaktadır. Bu da tedavi edici hizmetlerin, koruyucu hizmetlere üstün tutulduğu sağlık politikasının yansımalarından yalnızca biridir. Böylece sağlık müdürlüklerinde görevli emekçilerin aldığı teşvik ile hastanelerde görev yapanların aldığı teşvik arasında büyük farklar yol açmış, bu fark doktor ve diş hekimlerinde çok daha görünür olmuştur.  

Sağlık hizmeti; planlayıcıları, koruyucu hizmetleri, tedavi edici hizmetleri ve araştırma geliştirme hizmetleriyle bir bütündür. Bunlar arasında hiyerarşik bir düzen yaratarak emekçilere bunun üzerinden ödeme yapmak, sağlıklı olmak yerine hasta olmayı ön plana çıkarmaktadır.  

Sağlık hizmeti sunumunda görev alan her emekçinin görevi değerlidir ve bu görevler arasında bir hiyerarşi oluşturulamaz. Bu hizmetlerden biri olmazsa diğeri olmaz. Her hizmet bir diğerini tamamlayıcı ve bütünleştiricidir. Bu nedenle tekrar vurguluyoruz, sağlık ekip işidir. Sağlık hizmeti sunan emekçiler ya da kurumlar arasında bir hiyerarşi oluşturulması sadece çatışma yaratır. Bu çatışma da emekçilerin birlik ve dayanışmasını bozarak bireysel ve grupsal kazanımlara odaklanmayı beraberinde getirmekte, iktidarın çok istediği ‘örgütlü mücadelenin bozulması’na zemin oluşturmaktadır.  

Hastalık, ölüm, şiddet değil sağlık, esenlik ve güvenlik istiyoruz. Performansa dayalı sağlık hizmeti sunumu çalışanları yıpratmakta, adaletsizliklere yol açmakta, nitelikli ve bütünlüklü sağlık sunumunu bozmaktadır. Ek ödeme değil, tek kalemde emekliliğe yansıyan, yoksulluk sınırının üstünde temel ücret talep ediyoruz. Bu talebimiz gerçekleşene kadar da, verilen bütün ek ödemlerin adil bir biçimde bütün sağlık emekçilerine verilmesini istiyoruz.  

Hastalığa değil sağlığa bütçe  

Sağlık bütündür bölünemez Hiyerarşi değil ekip işi